Rok 2021 miał istotne znaczenie dla poprawy bezpieczeństwa mieszkańców gminy. Pozyskane dotacje i inwestycje poprawiły stan ochrony przeciw pożarom oraz wyposażenie Ochotniczych Straży Pożarnych.
W Gminie Leśna mamy 6 jednostek OSP, w miejscowościach Leśna, Pobiedna, Świecie, Szyszkowa, Grabiszyce Górne i Złotniki. Wszystkie jednostki aktywnie działają nie tylko w obrębie gminy Leśna, ale biorą też udział w akcjach ratunkowych na obszarze regionu oraz w Czechach.
Już w roku 2019, władze gminy podjęły pierwsze działania poprawiające bezpieczeństwo. Wspieramy finansowo straż pożarną, ponieważ na ochotników z OSP możemy zawsze liczyć w trakcie katastrof i zagrożenia życia i zdrowia. Dzięki obecności strażaków mieszkańcy gminy mogą czuć się bezpieczniej. Nowy sprzęt, auta, mundury, aparaty tlenowe itd – potrzebne są po to, żeby strażacy mogli czuć się bezpiecznie, odważnie służyli pomocą dla swoich sąsiadów i wracali cało i zdrowo z każdej, nawet najtrudniejszej akcji.
W raporcie wymieniamy najpierw najważniejsze działania podjęte przez władze gminy od roku 2019, a w drugiej części szczegółowo omawiamy aktywność OSP w roku 2021.
Bezpieczeństwo w gminie Leśna 2019-21 w skrócie
- Lipiec 2019 – powstaje Program Rozwoju Ochotniczych Straży Pożarnych na lata 2019-2023. Program zawiera plan doposażenia jednostek, zwiększania kompetencji ochotników OSP, poprawienia infrastruktury z zakresu bezpieczeństwa.
- Jesień 2019 – zakup nowego samochodu ratowniczo-gaśniczego dla OSP Leśna. Uzyskujemy dofinansowanie w kwocie 587 000 zł. Cały koszt auta to 787 000 zł, z budżetu gminy dokładamy 200 000 zł.
- W latach 2019-21 pozyskujemy dotacje na zakup sprzętu i mundurów strażackich w ramach „Ogólnopolskiego programu finansowania służb ratowniczych”. Otrzymana pomoc finansowa wyniosła łącznie 200 000 tys. zł. przy wkładzie własnym w wysokości 60 000 zł.
- W roku 2021 z wojewódzkiej Komendy Policji we Wrocławiu pozyskujemy samochód terenowy Land Rover. Naprawa i przygotowanie pojazdu do wprowadzenia do podziału bojowego OSP Leśna wyniosła 40 000 zł. Auto zwiększa mobilność strażaków w trudnym terenie i dostosowane jest do ciągnięcia łodzi ratunkowych.
- W latach 2020-21 zabiegamy o zakup nowego samochodu dla OSP Pobiedna, udaje się to dopiero w roku 2022. Do Pobiednej trafi auto nowe marki Volvo o wartość 910 000 zł. Dotacja wynosi 400 000 zł, a finansowanie z budżetu gminy i OSP wynosi 480 000 zł.
- W 2021 r. remontujemy obecny garaż w remizie OSP Leśna. Na ten cel pozyskujemy dotację z firm ubezpieczeniowych w wysokości 100 000 zł.
- W 2021 r. wykonany został na zbiorniku wodnym obok remizy w Pobiednej przy ul. Hetmańskiej punkt czerpania wody oraz remont garażu, który gmina dofinansowała w kwocie 8.000 zł.
- W 2021 r. samorząd współfinansował budowę podziemnego zbiornika przeciwpożarowego o pojemności 200 tys. l. przy sklepie Biedronka w Leśnej ul. Baworowo. Zbiornik zabezpiecza całą okolicę ul. Baworowo, w tym Dworzec PKP, Biedronkę, Mediton i sąsiednie kamienice. Wydatek z budżetu gminy wnyniósł120 000 zł, drugie tyle dopłaciła firma – właściciel Biedronki.
- W ramach zorganizowanych w 2021 r. przy udziale OSP punktów szczepień na COVID 19 zaszczepionych zostało 920 osób. Pomiędzy 1 sierpnia a 31 października 2021 r. gmina Leśna zajęła II miejsce w powiecie lubańskim pod względem liczby zaszczepionych osób. Otrzymaliśmy za to od Wojewody Dolnośląskiego nagrodę w wysokości 250 000 zł.
- W roku 2021 składamy do programu „Polski Ład” wnioski o dofinansowanie budowy Gminnego Centrum Reagowania Kryzysowego. Udaje się uzyskać na ten cel dofinansowanie w kwocie 3 100 000 zł. Centrum powstanie w wyremontowanym budynku byłej podczyszczalni ścieków ZPJ „Dolwis” w Leśnej. W obiekcie mieścić się będzie nowa remiza OSP Leśna ze świetlicą, pogotowie ratunkowe oraz pomieszczenia gminnego magazynu przeciwpowodziowego.
Podsumowując:
Od roku 2019 na wydatki związane z poprawieniem bezpieczeństwa, Urząd Miejski w Leśnej pozyskał prawie 5 milionów złotych. Łączne wydatki na nowy sprzęt i inwestycje przekraczają 6 milionów złotych. Dzięki poprawieniu stanu wodociągów w Leśnej i budowie podziemnych zbiorników znacząco wzrosło zabezpieczenie przeciw pożarom. Nowe Centrum Reagowania Kryzysowego poprawi koordynację służb ratunkowych i umożliwi pozyskiwanie dalszych dotacji. Planujemy już w roku 2022 szkolenia, zakup wyposażenia, wspólne manewry i ćwiczenia ze strażakami z Czech i Niemiec.
Dzięki dobremu planowaniu i dobrej współpracy między władzami gminy i OSP, w najbliższych latach, Leśna może stać się centrum szkoleń strażaków dla całego regionu i innowacyjnym ośrodkiem zarządzania kryzysowego dostrzegalnym na poziomie wojewódzkim i krajowym.
Informacja o działalności OSP w roku 2021
Rosnąca liczba interwencji oraz oczekiwania mieszkańców sprawiają, że konieczne było w 2021 r. ponowne przeanalizowanie aktualnego stanu ochrony przeciwpożarowej na administrowanym obszarze i zaplanowanie przedsięwzięć rozwojowych na kolejne lata takich jak budowa centrum zarządzania i reagowania kryzysowego w Leśnej, zakup nowego samochodu ratowniczo-gaśniczego dla OSP Pobiedna, przekazanie przez PSP terenowego samochodu gaśniczego dla OSP Pobiedna, przekazanie w ramach wewnętrznych przesunięć samochodu ratowniczo-gaśniczego dla OSP Złotniki Lubańskie, zakup używanego samochodu pożarniczego dla OSP Szyszkowa oraz remont nieodpłatnie przekazanego z KW Policji terenowego samochodu strażackiego Land Rover dla OSP Leśna, wymiana posadzki i montaż centralnego ogrzewania w OSP Leśna.
Zadania OSP
OSP realizują zadania na rzecz zabezpieczenia ludności w zakresie ochrony przeciwpożarowej, ochrony przeciwpowodziowej oraz ratownictwa drogowego, wodnego, poszukiwawczo-ratowniczego oraz usuwania miejscowych zagrożeń, ostrzegania i alarmowania przed zagrożeniami, a także prowadzą działania profilaktyczne skierowane głównie do dzieci i młodzieży Jednostki OSP jako organizacje pozarządowe, funkcjonują w oparciu o przepisy ustawy z dnia 07.04.1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 2001 r. Nr 79 poz. 855 ze zm.) oraz ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o ochotniczych strażach pożarnych (Dz.U. z 2021r. poz. 2490) i stanowią ważny element systemu bezpieczeństwa gminy i powiatu.
Zakres funkcjonowania na obszarze gminy krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego określony został Zarządzeniem Nr 655 Wojewody Dolnośląskiego z dnia 10 grudnia 2018 r., Zarządzeniem Nr 47/2016 Starosty Lubańskiego z dnia 24 października 2016r. Utrzymywanie gotowości bojowej jednostek OSP zapewniają porozumienia zawarte w dniu 8 lutego 2019 r. pomiędzy Burmistrzem Leśnej, a poszczególnymi jednostkami OSP.
Diagnoza stanu wyjściowego
Gmina Leśna jest narażona na występowanie zagrożeń pożarowych, powodziowych i suszy oraz tych związanych z rozwojem cywilizacyjnym. W obecnym stanie wysokość środków budżetowych na szeroko rozumianą ochronę przeciwpożarową gwarantuje efektywne i racjonalne wykorzystanie posiadanych zasobów, ale istnieje również potrzeba podjęcia działań zmierzających do maksymalizacji poziomu bezpieczeństwa przy pomocy zwiększenia poziomu finansowania jednostek ochrony przeciwpożarowej (OSP) w nowe samochody ratowniczo-gaśnicze, budowę i modernizację sieć hydrantową, zbiorników p. pożarowych, zakup pompy wysokociśnieniowej.
Zagrożenia w Gminie Leśna
Źródła zagrożeń charakterystyczne dla Gminy Leśna:
- pożarowe związane ze zwartą zabudową w mieście i niektórych miejscowościach w gminie takich jak Pobiedna i Złotniki Lubańskich, w okresie wiosennym i letnim trawy i nieużytki w Pobiednej, Świeciu, Grabiszycach, Wolimierzu, Złotym Potoku i Świeciu, a w okresie jesienno-zimowych urządzenia grzewczo-kominowe we wszystkich miejscowościach gminy.
- powodziowe:
- Potok Grabiszówka – dopływ „Kwisy”, zagrożenie dla budynków mieszkalnych i gospodarczych zlokalizowanych w dorzeczu potoku w miejscowościach Grabiszyce i Smolnik,
- Potok Miłoszowski – dopływ Kwisy, zagrożenie dla budynków zlokalizowanych w dorzeczu potoku w miejscowościach Miłoszów, Smolnik i części miasta Leśna;
- Potok Bruśnik – dopływ Kwisy, zagrożenie dla budynków zlokalizowanych w dorzeczu potoku w miejscowości Świecie i części miasta Leśna.
- Zapory wodne
- Zapora jezioro Leśniańskie – zapora ciężka kamienno-betonowa o wysokości 45 m, rezerwa powodziowa 8 mln m3 , rezerwa powodziowa zimą 7mln m3, moc turbogeneratora 2,4 MW,
- Zapora jezioro Złotnickie – zapora ciężka kamienno- betonowa o wysokości 36m przewidziana jako zbiornik przeciwpowodziowy, rezerwa powodziowa 1,9mln m3, moc turbogeneratora – 4,17 MW,
- pochodzenia naturalnego:
- podtopienia wynikłe z wystąpienia nawalnych opadów atmosferycznych i roztopów,
- wichury, śnieżyce, gradobicia, huragany,
- susze: znaczne obniżenie wód gruntowych, zjawisko tak zwanej. „niżówki hydrologicznej” występującej cyklicznie na terenie Pogórza Izerskiego, przykład 2015 r. i 2018 r.
- związane z rozwojem cywilizacji: wypadki komunikacyjne mogące mieć charakter katastrof np.: drogowe z udziałem wielu pojazdów, przewozu materiałów łatwopalnych.
Ochotnicze Straże Pożarne
Gmina Leśna w każdej dziedzinie swojego funkcjonowania stara się podejmować decyzje mające wpływ na poprawę bezpieczeństwa p. pożarowego, a ochrona życia, zdrowia i mienia mieszkańców gminy jest priorytetowym zadaniem Burmistrza.
Na terenie Gminy Leśna w roku 2021 funkcjonowało 6 jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych, w tym 2 w ramach Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego, które pełnią podstawową rolę w ratownictwie lokalnym, realizując zadania w zakresie ochrony przeciwpożarowej, ochrony przeciwpowodziowej, ratownictwa drogowego, wodnego, poszukiwawczo-ratowniczego, udzielania kwalifikowanej pierwszej pomocy oraz ostrzegania i alarmowania ludności przed zagrożeniami, a także prowadzenia działań profilaktycznych skierowanych głównie do dzieci i młodzieży.
Liczba strażaków ochotników w gminie w 2021 roku:
| ogółem | kobiet | mężczyzn |
| 148 | 12 | 136 |
Liczba strażaków ochotników mogących brać bezpośredni udział w działaniach ratowniczo-gaśniczych w gminie w 2021 roku:
| ogółem | kobiet | mężczyzn |
| 107 | 5 | 102 |
OSP z terenu gminy Leśna do dyspozycji w roku 2021 miały 13 samochodów pożarniczych, w tym 1 ciężki, 7 średnich i 5 lekkich.
W 2021 roku samorząd Gminy Leśna na zapewnienie bezpieczeństwa publicznego mieszkańców Gminy przeznaczył łączną kwotę 421 198,00 zł, w tym na ochronę przeciwpożarową (utrzymanie gotowości bojowej OSP, zakup paliwa, opału, energii elektrycznej, części zamiennych, wyposażenia strażackiego, serwisowanie sprzętu ratowniczego, ekwiwalenty strażackie, ubezpieczenia) 300 374,00 zł, a na zadania inwestycyjne, w tym budowa podziemnego zbiornika p. pożarowego w Leśnej 120 824,00 zł.
Działania ratowniczo-gaśnicze na terenie gminy w 2021 r.
| Liczba pożarów | Liczba miejscowych zagrożeń | Liczba fałszywych alarmów | Ogółem zdarzeń |
| 59 | 124 | 18 | 201 |
Straty w pożarach i miejscowych zdarzeniach w 2021 r.
| Straty w pożarach [zł] | Mienie uratowane z pożarów [zł] | Straty z miejscowych zagrożeń [zł] | Mienie uratowane z miejscowych zagrożeń [zł] |
| 559 600,00 | 2 377 000 | 190 100 | 0 |
Udział gminnych zastępów OSP w działaniach ratowniczo – gaśniczych w 2021 r.
| Lp. | Nazwa OSP | Pożary | Miejscowe zagrożenia | Alarmy fałszywe | Łącznie | Brak wyjazdu po zaalarmowaniu |
| 1 | Leśna | 41 | 76 | 11 | 128 | 19 |
| 2 | Pobiedna | 7 | 13 | 2 | 22 | 9 |
| 3. | Grabiszyce | 11 | 18 | 0 | 29 | 1 |
| 4. | Świecie | 11 | 10 | 0 | 21 | 4 |
| 5. | Szyszkowa | 7 | 13 | 0 | 20 | 5 |
| 6. | Złotniki L. | 5 | 6 | 0 | 11 | 5 |
Finansowe aspekty działalności OSP
Koszty funkcjonowania jednostek ochrony przeciwpożarowej zgodnie z ustawą o ochotniczych
strażach pożarnych:
- budżetu państwa,
- budżetu jednostek samorządu terytorialnego,
- dochodów instytucji ubezpieczeniowych ubezpieczających osoby fizyczne i prawne,
- środków własnych podmiotów, które uzyskały zgodę Ministra Spraw Wewnętrznych.
Z punktu widzenia jednostek OSP najważniejszą instytucją finansująca ich działalność jest gmina. Wyposażenie, utrzymanie, wyszkolenie i zapewnienie gotowości bojowej jednostek OSP finansowane jest, zgodnie z przepisami prawa, z budżetu gminy. Z tego źródła opłacany jest także zakup umundurowania druhów i ich ubezpieczenie , wypłata ekwiwalentów strażackich za udział w działaniach ratowniczo-gaśniczych i szkoleniach, koszty okresowych badań lekarskich strażaków i energii elektrycznej. Środki własne jednostek OSP to głównie składki członkowskie i dotacje z budżetu państwa oraz 1 % podatku dochodowego od osób fizycznych.
Budżet Gminy Leśna przeznaczany na ochronę przeciwpożarową – utrzymanie gotowości bojowej oscyluje średnio wokół ok. 250.000 zł. (nie wliczając środków inwestycyjnych).
Dofinansowanie OSP 2021 z budżetu państwa:
| Jednostka OSP | Dotacja KSRG/MSWiA [zł] | Dofinansowanie ze środków FUNDUSZU PRZECIWDZIAŁANIA COVID-19 [zł] | Dofinansowanie ze środków FUNDUSZU PRZECIWDZIAŁANIA COVID-19 #SZCZEPIMYSIĘ Z OSP [zł] | Suma [zł] |
| Leśna | 6 939 | 5 000 | 37 960 | 49 899 |
| Pobiedna | 6 939 500- dotacja MDP | 5 000 | 0 | 12 439 |
| Świecie | 1 280 | 5 000 | 0 | 6 280 |
| Szyszkowa | 1 280 | 5 000 | 0 | 6 280 |
| Złotniki L. | 1 280 | 5 000 | 0 | 6 280 |
| Grabiszyce | 1 280 | 5 000 | 0 | 6 280 |
Wszystkie jednostki OSP otrzymały pomoc finansową z WFOŚiGW w ramach Ogólnopolskiego programu finansowania służb ratowniczych, która wyniosła po ok. 3-4 tys. zł. z Nadleśnictwa Świeradów w wysokości po 3,5 tys. zł. oraz z firm ubezpieczeniowych na remont posadzki i wykonanie centralnego ogrzewania w OSP Leśna w wys. 100 tys. zł. Ponadto OSP Leśna, Pobiedna i Świecie otrzymały z Funduszu Składkowego Ubezpieczenia społecznego Rolników po 15 tys. zł. na dosprzętowienie wozów strażackich.
Zarządzanie Kryzysowe
W związku z trwającą epidemią koronawirusa w 2021 roku, administracja publiczna Gminy Leśna funkcjonowała w warunkach reżimu sanitarnego, przy jednoczesnym wykonywaniu dotychczasowych zadań.
Pandemia COVID-19 spowodowała szereg reperkusji dla administracji, co z kolei wpłynęło na konieczność przedsięwzięcia pewnych zmian w następujących płaszczyznach działalności operacyjnej urzędu i jednostek budżetowych:
- obsługa klienta,
- wewnętrzna organizacja,
- współpraca międzyinstytucjonalna,
- wykonywanie szczególnych zadań powierzonych przez administrację rządową na podstawie
- poleceń Wojewody Dolnośląskiego oraz inspekcji sanitarnej
- organizowanie na terenie gminy tymczasowych punktów szczepień.
Działania informacyjne podejmowane przez Urząd Miejski obejmowały komunikaty na temat sposobów obsługi klienta, narzędzi komunikacyjnych, udostępnienia formularzy urzędowych drogą elektroniczną, zwiększenia zakresu spraw załatwianych z wykorzystaniem rozwiązań e-administracji itp. Mimo utrudnień w funkcjonowaniu administracji urząd realizował na bieżąco zadania publiczne w tym związane z niezbędną pomocą dla obywateli. Pandemia nie zatrzymała również zaplanowanych inwestycji rozwojowych Gminy. W celu przeciwdziałania zakażeniom wewnątrz budynku urzędu, wyposażono punkty obsługi klienta w specjalne osłony ochronne. W płaszczyźnie organizacyjnej, poza zmienionym trybem pracy, zadbano również o wyposażenie urzędników i petentów urzędu w maseczki, rękawiczki i inne środki służące zabezpieczeniu indywidualnemu.
Na przeciwdziałanie COVID-19 w 2021 r. przeznaczono łącznie 36 894 zł, w tym:
- finansowane z budżetu państwa – 30 396 zł.
- finansowane z budżetu Gminy – 6 498 zł.
W ramach zorganizowanych punktów szczepień w 2021 r. zaszczepionych zostało 920 osób. Pod względem dynamiki szczepień w okresie pomiędzy 1 sierpnia a 31 października 2021 r. gmina Leśna zajęła II miejsce w powiecie lubańskim, otrzymując od Wojewody Dolnośląskiego nagrodę w wysokości 250 000 zł. Pomoc finansowa wyniosła 200 000 zł przy wkładzie własnym w wysokości 60 000 zł.
W roku 2021 nieodpłatne pozyskanie z KP we Wrocławiu samochodu terenowego Land Rover. Naprawa i przygotowanie pojazdu do wprowadzenia do podziału bojowego OSP Leśna wyniosła 40 000 zł.
W 2021 r. poprawione zostały warunki garażowe w remizie OSP Leśna, która pozyskała środki finansowe z firm ubezpieczeniowych w wysokości 100 000 zł.
W 2021 r. wykonany został na zbiorniku p. pożarowym w Pobiednej ul. Hetmańska punkt czerpania wody.
W 2021 r. samorząd współfinansował w wysokości 120 000 zł budowę zbiornika p. pożarowego o poj. 200 tys. l. przy sklepie „Biedronka” w Leśnej ul. Baworowo.
W roku 2022 podpisana została umowa na wykonanie remontu obiektu byłej podczyszczalni ścieków ZPJ „Dolwis” w Leśnej pod Gminne Centrum Reagowania Kryzysowego. W obiekcie mieścić się będzie nowa remiza OSP Leśna ze świetlicą, pogotowie ratunkowe oraz pomieszczenia gminnego magazynu przeciwpowodziowego. Środki finansowe na inwestycję w wysokości 3 100 000 zł pozyskane zostały z programu „Polski Ład”.
