Strategia energetyczna Gminy Leśna została opracowana w oparciu o szereg spotkań, w tym opartych na warsztatach z przedstawicielami przedsiębiorców, urzędników, radnych rady miejskiej, zarządców nieruchomości, mieszkańców.
Autorem w/w opracowania była firma Nega-Energy Leszek Rzeszowski z Jawora za kwotę 45.000,00 zł brutto
Tło opracowania strategii energetycznej Gminy Leśna wynika z globalnych, krajowych i lokalnych wyzwań związanych z transformacją energetyczną, zmianą klimatu oraz potrzebą zwiększenia efektywności energetycznej. Wyzwania te mają wpływ na funkcjonowanie gminy oraz codzienne życie mieszkańców, a ich adresowanie jest kluczowe dla długoterminowego, zrównoważonego rozwoju regionu.
Głównym celem opracowania strategii energetycznej jest identyfikacja i analiza możliwości związanych z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii, termomodernizacją budynków, efektywnym zarządzaniem energią oraz w dłuższym czasie wprowadzeniem nowoczesnych technologii energetycznych. Strategia ma również na celu przygotowanie dokumentów technicznych, które będą gotowe do użycia w procesie pozyskiwania dofinansowań w tym zakresie ze źródeł krajowych i unijnych.
Opracowanie strategii energetycznej Gminy Leśna stanowi również odpowiedź na wymogi związane z polityką energetyczną kraju oraz z inicjatywami na poziomie regionalnym, takimi jak „Polityka Energetyczna Polski do 2040 roku”1 czy „Regionalna Strategia Energetyczna Województwa Dolnośląskiego”2. Strategia ma również na celu wprowadzenie modelu spółdzielni energetycznej, która umożliwi społeczności lokalnej korzystanie z korzyści wynikających z rozwoju energetyki odnawialnej i efektywności energetycznej.
W efekcie, opracowanie strategii energetycznej jest niezbędnym krokiem w kierunku rozwoju zrównoważonej energetyki oraz długoterminowego, ekologicznego wzrostu gospodarczego i społecznego.
Zaangażowane podmioty i zakres opracowania
Opracowanie strategii, a jeszcze bardziej jej wdrożenie wymaga zaangażowania różnych podmiotów, które odgrywają kluczowe role w procesie transformacji energetycznej na poziomie lokalnym. Współpraca pomiędzy nimi jest niezbędna, aby osiągnąć cele strategiczne. Podmioty te obejmują między innymi:
- Władze Gminy Leśna i administracja – odpowiedzialne za opracowanie i wdrożenie strategii energetycznej, koordynację działań oraz monitorowanie postępów we wdrażaniu założeń strategii.
- Lokalne przedsiębiorstwa energetyczne – zajmują się wytwarzaniem, dystrybucją i sprzedażą energii na terenie gminy. Ich zaangażowanie jest kluczowe dla wprowadzenia innowacyjnych rozwiązań energetycznych oraz wdrażania projektów z zakresu OZE.
- Mieszkańcy Gminy Leśna – jako odbiorcy energii i beneficjenci działań wynikających ze strategii energetycznej, mają wpływ na kształtowanie lokalnej polityki energetycznej poprzez uczestnictwo w konsultacjach społecznych i możliwość dołączenia do spółdzielni energetycznej.
- Lokalni przedsiębiorcy i właściciele nieruchomości – mają wpływ na kształtowanie strategii oraz promowanie działań w obszarze energetyki odnawialnej i efektywności energetycznej.
- Inne jednostki samorządowe – zarówno na poziomie gminy, powiatu, jak i województwa, które mogą wspierać realizację strategii energetycznej Gminy Leśna poprzez wymianę doświadczeń, współpracę przy wspólnych projektach oraz koordynację działań związanych z pozyskiwaniem funduszy zewnętrznych.
Rekomendacje dotyczące wdrożenia strategii energetycznej
Poniżej przedstawiono najważniejsze elementy, które są kluczowe, aby w praktyce wdrożyć założenia strategii:
• Zaangażowanie kluczowych podmiotów: Wdrożenie strategii energetycznej wymaga aktywnego udziału różnych podmiotów, które odgrywają kluczowe role w procesie transformacji energetycznej na poziomie lokalnym. Władze Gminy Leśna i administracja są odpowiedzialne za opracowanie i wdrożenie strategii energetycznej, koordynację działań oraz monitorowanie postępów we wdrażaniu założeń strategii. Lokalne przedsiębiorstwa energetyczne, mieszkańcy Gminy Leśna, lokalni przedsiębiorcy i właściciele nieruchomości, a także inne jednostki samorządowe na poziomie gminy, powiatu, jak i województwa, powinny być zaangażowane w proces.
• Realizacja celów związanych z przejściem na niskoemisyjną gospodarkę: Gmina powinna podejmować działania mające na celu zwiększenie efektywności energetycznej na terenie gminy, promowanie OZE, termomodernizację budynków oraz wdrożenie innowacyjnych rozwiązań technologicznych.
• Finansowanie strategii energetycznej: Gmina powinna opracować szczegółową strategię pozyskiwania funduszy na realizację dostosowaną do poszczególnych zdefiniowanych celów strategii energetycznej, biorąc pod uwagę swoje możliwości inwestycyjne i dostępne środki finansowe (własne i zewnętrzne). Może to obejmować środki finansowe z krajowych i unijnych źródeł, finansowanie w formule ESCO, czy finansowanie poprzez spółdzielnie energetyczne.
• Wprowadzenie zmian w planach zagospodarowania przestrzennego: Gmina powinna rozważyć wprowadzenie zmian w planach zagospodarowania przestrzennego, które będą sprzyjać realizacji celów strategii energetycznej.
• Współpraca z konserwatorem zabytków w kontekście modernizacji budynków: w przypadku modernizacji budynków zabytkowych, konieczna będzie ścisła współpraca z konserwatorem zabytków, w celu zaplanowania wykorzystania odpowiednich rozwiązań, zabezpieczających stan techniczny budynków, poprawiających ich efektywność energetyczną oraz podnoszących ich wartość użytkową i rynkową.
• Promowanie działań mających na celu poprawę efektywności energetycznej: Gmina powinna promować działania mające na celu poprawę efektywności energetycznej, takie jak modernizacja budynków publicznych, promowanie efektywności energetycznej wśród mieszkańców, a także współpraca z lokalnymi przedsiębiorstwami w celu poprawy ich efektywności energetycznej. Słusznym kierunkiem jest zaplanowanie kampanii informacyjnych pokazujących potencjalne efekty tych działań np.: poprawa jakości powietrza, zdrowsze społeczeństwo, mniejsze rachunki za energię oraz redukcja emisji dwutlenku węgla i wpływu na środowisko.
• Rada Gminy i mieszkańcy: Gmina powinna wprowadzić system monitorowania i raportowania zużycia energii oraz postępów w pracach dążących do poprawy efektywności energetycznej i zwiększania mocy autogeneracji energii: szczegółowy do Rady Gminy oraz ogólny do mieszkańców. Sprawi to, że lokalna społeczność będzie bardziej zaangażowana, a także taki monitoring będzie dodatkową motywacją do działania.
• Ochrona środowiska: Gmina powinna podjąć działania mające na celu poprawę jakości powietrza, takie jak ograniczenie emisji zanieczyszczeń z lokalnych źródeł.
Wspomniany wyżej system monitorowania i raportowania zużycia energii oraz postępów pozwoli także na kontrolę wskaźników obecnej emisji, jak i przyszłych redukcji wynikających z realizowanych działań.
• Kompetencje urzędników: Jednym z ważniejszych elementów, które powinny zostać wprowadzone w życie jest podniesienie kompetencji urzędników w gminie w kwestiach takich jak możliwości finansowania rozwiązań energetycznych, współpracy w tej kwestii z innymi JST oraz mieszkańcami i przedsiębiorcami, wiedzy na temat spraw energetycznych w gminie oraz zorientowania się w przepisach, które dotyczą tej dziedziny. Warto też zastanowić się nad stworzeniem interdyscyplinarnego „wirtualnego” zespołu do spraw energetycznych gminy lub organu doradczego, który wspierałby władze gminy i koordynowałby działania na poziomie powiatu i województwa.
• Gmina musi podjąć konkretne działania zgodne z Programem Ochrony Powietrza dla stref w województwie dolnośląskim, w których w 2018 r. zostały przekroczone poziomy dopuszczalne i docelowe substancji w powietrzu, które mogą obejmować takie działania jak modernizacja lokalnej infrastruktury, promowanie efektywności energetycznej, czy też ograniczenie emisji zanieczyszczeń z lokalnych źródeł.
• Rekomenduje się, aby Gmina Leśna podjęła decyzyjne i operacyjne kroki w celu kompleksowego wdrożenia uchwały antysmogowej, ponad elementy, które już zostały zrealizowane, lub są w trakcie realizacji. Wprowadzenie uchwały w życie wymaga zaangażowania na wielu poziomach administracji gminnej, a także współpracy z mieszkańcami i lokalnymi przedsiębiorstwami. Kluczowe działania powinny obejmować edukację społeczności, współpracę z partnerami, zapewnienie wsparcia finansowego, egzekwowanie uchwały i monitorowanie jej skuteczności. Wdrożenie uchwały antysmogowej przyczyni się do poprawy jakości powietrza, zdrowia publicznego i ogólnego dobrobytu społeczności.
Kierunki dalszych prac i rozwoju strategii energetycznej
• Monitorowanie i aktualizacja strategii: Strategia energetyczna powinna być dokumentem żywym, podlegającym regularnym przeglądom i aktualizacjom. w miarę jak technologia, regulacje i warunki rynkowe ewoluują, strategia powinna być dostosowywana, aby nadal była aktualna i skuteczna. w tym celu, Gmina Leśna powinna utworzyć mechanizm monitorowania i aktualizacji strategii, który pozwoli na śledzenie postępów i wprowadzanie niezbędnych zmian.
• Współpraca z lokalnymi przedsiębiorstwami energetycznymi: Lokalne przedsiębiorstwa energetyczne odgrywają kluczową rolę w transformacji energetycznej na poziomie lokalnym. Współpraca z nimi jest niezbędna do wprowadzenia innowacyjnych rozwiązań energetycznych, planowania i realizacji projektów z zakresu OZE.
• Zaangażowanie społeczności lokalnej: Mieszkańcy Gminy Leśna jako odbiorcy energii i beneficjenci działań wynikających ze strategii energetycznej, powinni być aktywnie zaangażowani w proces tworzenia i wdrażania strategii. Może to obejmować uczestnictwo w konsultacjach społecznych, możliwość dołączenia do spółdzielni energetycznej, a także edukację na temat efektywnego zarządzania energią.
• Współpraca z innymi jednostkami samorządowymi: Zarówno na poziomie gminy, powiatu, jak i województwa, inne jednostki samorządowe mogą wspierać realizację strategii energetycznej Gminy Leśna poprzez wymianę doświadczeń, współpracę przy wspólnych projektach oraz koordynację działań związanych z pozyskiwaniem funduszy zewnętrznych.
• Rozwój infrastruktury i technologii: Gmina Leśna powinna kontynuować inwestycje w modernizację infrastruktury energetycznej, rozwój nowych technologii energetycznych oraz dywersyfikację źródeł energii.
• Poprawa efektywności energetycznej i ochrony środowiska: Gmina Leśna powinna dążyć do poprawy efektywności energetycznej i minimalizowania wpływu na środowisko poprzez promowanie, akcje edukacyjne i informacyjne skierowane do ogółu mieszkańców, przedsiębiorców, a także w ramach struktur administracyjnych gminy.
Strategia energetyczna Gminy Leśna skupia się na poprawie efektywności energetycznej, zwiększeniu niezależności energetycznej oraz zwiększeniu udziału odnawialnych źródeł energii w lokalnym miksie energetycznym. Dzięki tym działaniom, Gmina może znacznie zmniejszyć zapotrzebowanie na energię elektryczną, co przełoży się na znaczne oszczędności finansowe i środowiskowe
Strategia energetyczna gminy Leśna – do pobrania
Zachęcamy do zapoznania się z pełnym opracowaniem:
1 Źródło: https://www.gov.pl/attachment/3209a8bb-d621-4d41-9140-53c4692e9ed8 [dostęp: 22.06.2023]
2 Źródło: https://umwd.dolnyslask.pl/fileadmin/user_upload/Gospodarka/SEWD/Zalacznik_do_Uchwala_ZWD_nr_6053_VI_22_-_Strategia_Energetyczna_Dolnego_Slaska.pdf [dostęp: 22.06.2023]
