Gmina Leśna przystąpiła w 2021 roku – zgodnie z przepisami – do opracowania nowego programu opieki nad zabytkami. Program ten została zaakceptowany przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków i przyjęty do realizacji uchwałą Nr XLVI/311/2022 Rady Miejskiej w Leśnej z dnia 25 stycznia 2022 r. w sprawie przyjęcia Programu Opieki nad Zabytkami dla Miasta i Gminy Leśna na lata 2022 – 2025.
Osoba lub firma, będąca właścicielem lub posiadaczem zabytku wpisanego do Gminnej Ewidencji Zabytków Miasta i Gminy Leśna, a tym bardziej do rejestru konserwatora zabytków – może ubiegać się o dotację na dofinansowanie prac na takim obiekcie.
Dotacja z przeznaczeniem na utrzymanie zabytków przez Gminę Leśna może być udzielona na dofinansowanie nakładów koniecznych do wykonania prac konserwatorskich, restauratorskich lub robót budowlanych przy zabytku, ustalonych na podstawie kosztorysu zatwierdzonego przez wojewódzkiego konserwatora zabytków.
Do nakładów koniecznych, które może wesprzeć dotacja, zalicza się m.in.:
- sporządzenie ekspertyz technicznych i konserwatorskich,
- zrobienie dokumentacji konserwatorskiej,
- wykonanie projektu budowlanego,
- stabilizację konstrukcyjną części składowych zabytku, odnowienie lub odtworzenie okien, drzwi, tynków, więźby dachowej, rynien itp.
- wykonanie izolacji przeciwwilgociowej,
- modernizację instalacji elektrycznej
- wykonanie instalacji przeciwpożarowej, odgromowej, przeciwwłamaniowej.
Szczegółowe informacje zawiera uchwała Nr XXXI/175/08 Rady Miejskiej w Leśnej z dnia 27 listopada 2008 r. w sprawie zasad udzielania i rozliczania dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków. Jej pierwszy załącznik jest formularzem wniosku o dotację. Na wsparcie prac związanych z obiektem zabytkowym może być udzielona dotacja obejmująca do 35 proc. nakładów koniecznych.
Burmistrz Leśnej zamierzał początkowo przeznaczyć na takie dotacje 100 tys. zł w budżecie gminy na rok 2022. W wymaganym terminie mieszkańcy złożyli 5 wniosków o udzielenie takiej dotacji. Z tego 3 z miasta Leśna (1 z ul. Stefana Żeromskiego, 1 z ul. Lubańskiej i 1 z Rynku) oraz 2 z miejscowości Szyszkowa. Opiewały one na łączną kwotę dotacji ok. 125 tys. zł.
Na wniosek Burmistrza Rada Miejska w Leśnej, uchwałą Nr L/337/2022 z dnia 31 maja 2022 roku w sprawie udzielenia dotacji celowej z budżetu Gminy Leśna z przeznaczeniem na realizowane w 2022 roku prace konserwatorskie, restauratorskie i roboty budowlane przy zabytkach wpisanych do rejestru zabytków lub znajdujących się w gminnej ewidencji zabytków, położonych na obszarze Gminy Leśna – przyjęła dofinansowanie do wszystkich złożonych wniosków w łącznej kwocie 125 000 zł.
Szczegóły kwot przyznanych i wykorzystania dotacji poniżej:
| Lp. | Obiekt – adres, wnioskodawca | Zakres rzeczowy prac do dofinansowania | Kwota dotacji przyznanej | Kwota dotacji wykorzystanej |
| 1 | Dom mieszkalny, Wspólnota Mieszkaniowa, 59-820 Leśna, ul. Stefana Żeromskiego 2 | Remont elewacji + dokumentacja | 41 000,00 zł | 0 zł Wnioskodawca nie zawarł umowy |
| 2 | Dom mieszkalny, Wspólnota Mieszkaniowa 59-820 Leśna, Rynek 18 | Remont elewacji- dokumentacja + badania konserwatorskie | 7 000,00 zł | 0 zł Wnioskodawca nie zawarł umowy |
| 3 | Dom mieszkalny, Wspólnota Mieszkaniowa 59-820 Leśna, ul. Lubańska 4 | Remont elewacji + dokumentacja | 30 000,00 zł | 0 zł Wnioskodawca nie zawarł umowy |
| 4 | Dom przysłupowy, Maciej Dudek, Izabela Romaniec 59-820 Leśna, Szyszkowa 26 | Roboty rekonstrukcyjne, naprawcze – kontynuacja | 14 000,00 zł | 14 000 zł |
| 5 | Dom mieszkalny, Ewa Ziółkowska 59-820 Leśna, Szyszkowa 78 | Remont dachu | 33 000,00 zł | 32 900 zł |
| RAZEM | 125 000,00 zł | 46 900 zł |
Niewykorzystanie dotacji miało wynikać z braku wszystkich uzgodnień i dokumentów niezbędnych do zawarcia umowy i podjęcia prac.
W ramach promocji dziedzictwa kulturowego Gmina Leśna brała udział w organizacji X Festiwalu Współczesnej Kultury Ludowej „Swojskie Granie i Śpiewanie” w Smolniku.
